O DAFO ou FODA, é unha desas matrices estratéxicas máis populares para analizar o posicionamento social ou de mercado de calquera cousa: pode ser unha empresa, unha marca, unha institución, unha persoa, un país, un sector, unha discográfica, un artista, un estilo musical… Para chegar a esto, analízanse as sus características internas (Debilidades e Fortalezas) e as externas (Ameazas e Oportunidades). Unha vez analizadas esas variables, utilizanse os resultados para prantexar unha estratexia de mercadotecnia.
Vamos a utilizar coma exemplo un proxecto imaxinario: unha nova promotora de música ao vivo prantexa a posibilidade de organizar un festival de música urbana ( #trap, #rap, #reguetón, r’n’b contemporáneo e variantes de todo esto) na ciudad da Coruña. ¿Qué nos podemos atopar?
Fortalezas:
Os siguientes factores son indicadores de que o, chamémoslle, Festival X, podería ter unha ventaxa competitiva sobre outros:
-A empresa promotora X, con sede na #Coruña, nace cun capital social abondo e apoios importantes. A súa equipa é multidisciplinar e confórmano xóvenes profesionais de toda España, familiarizados con este estilo musical e os seus códigos, muy preparados e con ideas xóvenes e frescas, que ademáis teñen contato co público da música urbana pola súa experiencia previa traballando en sellos especializados, faciendo programas de prestixio en canles de Youtube ou a plataforma Playz, colaborando ca prensa e en festivales internacionais de grande abano.
-A maior parte da equipa é femenina, e seus responsabeis de contratación teñen relación de amizade moi achegada con algúns dos potenciais cabezas de cartel ( #Rosalía, #CTangana, #BadGyal, #LaZowi, #YungBeef, #BadBunny, #JBalvin, #AnuelAA…).
-É unha empresa nova nomeada polo seu #dinamismo, #motivación e #mocidade, con #ideas frescas, disposta a renovar un circuito en perigo de anquilación como é a dos festivais de música.
-Unha fortaleza diferenciadora é que non existe, mesmo, ningún festival na Península Ibérica adicado en exclusiva a este tipo de música.
-Aparte do Festival Noroeste, que se celebra en agosto, non hai na Coruña ningún festival de música e en xeral, moi poucos en #Galicia.
-A ciudade da Coruña está relativamente ben comunicada (RENFE, avión, estrada) tanto con #Portugal coma con toda a área noroeste de #España. É unha cidade con poboación urbana, relativamente nova, cunha actividade económica orientada aos servizos.
-Celebraríase en primavera (marzo, abril), cando a tempada de festivais aínda on principiou, o que eliminaría competencia e garante unha mellor cobertura mediática.
-Terán a colaboración dunha empresa de comunicación con contactos tanto nos grandes medios coma nos especializados, e que tamén gobernan Twitch, Instagram, TikTok e todas as redes sociais e plataformas. Faríase unha inversión potente en márketing para chegar a todo o público potencial.
Debilidades:
-A empresa e o festival xurden da nada e téñense que dar a coñecer, entrar a competir nun mercado saturado no que os veteranos do sector non van deixar que tornen as cousas.
-A falta de experiencias previas na Coruña organizando eventos deste tipo, pódense ver como unha debilidade polos posibeis competidores (promotoras que estén barallando crear outro festival do mesmo tipo noutro lugar, alén dos festivais xa consolidados, que tamén procuran ter a cabezas de cartel do mesmo estilo) e investidores en eventos.
-Hai pouco tempo para poñer a andar o festival (menos dun año) e descoñécese a capacidade deste equipo de montar algo desde cero en condicións de alta presión.
-Descoñécese, tamén por inexperiencia, o poder de negociación deste equipo cas instituciones públicas, para conquerir permisos nos prazos axeitados, etc.
Oportunidades:
-É o movemento musical máis actual tanto en España como a nivel global, como amosan, sobre todo, as cifras de visionados, escoitas e descargas nas grandes plataformas de #streaming.
-O factor demográfico: é o estilo musical que máis e mellor chega ao público máis novo (desde os 10 ata os 30 anos, aproximadamente) e seduce por igual a homes e mulleres,
aínda que tamén ten un carácter transversal e consigue chegar a públicos de maior idade e de todo tipo de extraccións sociais. Porén:
o segmento de mercado está moi ben definido, mais pódese espallar aínda
máis.
-Os dous factores anteriores teñen levado a que este sexa o #estilo musical máis apoiado por patrocinadores que queren renovar o seu mercado entre el #consumidor más novo, especialmente empresas #multinacionais de #telefonía, #roupa e #bebidas con moito diñeiro para investimentos.
-Superada a pandemia da COVID, haberá un renovado interese por voltar a grandes festivais e ver música en direto despois de dous anos de seca.
-As institucións públicas poden botar unha man cas subvencións, pois pode atraer turismo foráneo e acadar unha maior visibilidade da cidade e á Comunidade Autónoma, ademáis de xerar postos de traballo.
-Hai moitos recintos na cidade onde se podería celebrar cun baixo custe, segundo a cantidade de público ca que se quixera contar: dende o Estadio de Riazor, ao Coliseum, pasando por recintos feriais como Expocoruña, Palexco, auditorios pechados e ao aire libre ou incluso a praia.
-Inditex, empresa coruñesa, é das máis senlleiras no Mundo e gran parte da súa clientela potencial consume este tipo de música. A súa implicación para investimentos podería ser grande e decisiva.
Ameazas:
-A #reputación social da música urbana é moi baixa. Moitos artistas deste estilo foron sometidos á “cultura da cancelación” (por ejemplo, C Tangana nas festas de Bilbao de hace dous anos) por considerar que as súas letras son machistas e a súa influencia sobre a xuventude é negativa, sobre todo os de reguetón.
Tamén hai moitas voces con poder (músicos de prestixio, persoas con cargos importantes en institucións) que poñen en dúbida a súa calidade musical. Alén da cuestión calidade, hai un sesgo elitista que relaciona a esta música cas clases populares e a considera como algo menos válido culturalmente que estilos coma o #rock, o #pop ou o #jazz.
-O consumidor de música urbana, polo seu propio estatus demográfico, ten un poder adquisitivo baixo. Consume esta música, habitualmente, co teléfono móbil mais non paga por escoitar música.
-As maiores “estrelas” deste estilo, os potenciais cabezas de cartel, precisamente polas altas cifras obtidas nas plataformas e pola intervención de patrocinadores e marcas, subiron os seus cachés exponencialmente nos últimos anos o que obrigaría, no caso de cobrar entrada, a poñer prezos moi altos ou buscar a reducción de prezo ou gratuidade, por medio de subvencións, e chegando a niveis de gasto máis altos.
-Houbo experiencias anteriores neste ámbeto (coma TAG festival, en Madrid), mais só se celebrou unha soa edición e non voltou a organizarse. E por qué fracasou?
-O público coruñés, e o galego, é tradicionalmente contrario a pagar por ver música ao vivo, ainda que falemos de prezos que podemos considerar baixos.
Un exemplo son as dúas edicións do Sónar Galicia, onde as entradas non se esgotaron, a diferencia de Barcelona (onde asistiu moitísimo máis público).
-Festivais especializados anteriores na Coruña, coma o nomeado Sónar ou un de música electrónica e indie celebrado en Expocoruña, fracasaron no seu momento.
-A COVID puede arrastrar ahora una crisis económica que merme el poder adquisitivo del consumidor y reduzca tanto el gasto público en eventos culturales como la inversión de patrocinadores. Además, la contratación de artistas internacionales de primera línea (en este género, procedentes del continente americano) puede ser más dificultosa según cómo discurra la situación sanitaria a nivel global.
-La climatología. De hacerse al aire libre, es una zona muy lluviosa.
-España es un país centralista. Al menos, desde los medios de comunicación, que suelen hacer menos caso a lo que sucede fuera de Madrid o Barcelona.
Analizados estos factores, ¿qué estrategia se podría desarrollar? Parece que los aspectos más amenazantes son los referidos a la coyuntura económica, comportamiento del público, reputación social y falta de experiencia de la empresa. Por tanto, lo ideal sería contrarrestarlas a base, valga la redundancia, de fortalecer aún más las fortalezas. Un camino estratégico podría ser el siguiente:
-Campañas de márketing y artículos en prensa refutando la teoría de que es una música sexista y socialmente irresponsable. Potenciar la paridad de género en el cartel y dar más protagonismo a las artistas femeninas.
-Evitar la idea de que ser una empresa nueva y joven es una debilidad y explotar precisamente su potencial renovador, joven, fresco, y todo aquello que subraye el carácter único y distintivo de este festival.
-Seducir al público local y las instituciones colocando junto a los grandes cabezas de cartel a artistas gallegos como #BeaPelea, #HardGZ, los componentes de #BananaBahía…, así como nombres emergentes de A Coruña y aledaños.
-Aliarse con grandes marcas para que el precio de las entradas no sea muy elevado pero intentando, a la vez, que su presencia no sea invasiva para que el
festival no pierda credibilidad entre el público más exigente y demandante de
autenticidad.
-Buscar un recinto en condiciones (a ser posible, cubierto) y vender un buen producto: sonido, visibilidad, comunidad, seguridad, buenas comunicaciones… que haga sentir que te ofrece algo de calidad y cuidado.
¿Qué opináis? ¿Compraríais?
